Św. Barbara, dziewica, męczennica, zm. ok. 305 roku

Rzeźba Świętej Barbary
fot: Jerzy Bakalarz OP

Łacińskie słowo "barbara" znaczy tyle, co mieszkanka spoza Grecji, cudzoziemka.

Nasza Święta należy do tych dziewic i męczennic, których akta zaginęły, ale pamięć pozostała żywa po nasze czasy. Przypuszcza się, że śmierć poniosła ok. roku 305, kiedy nasilenie prześladowcze za panowania cesarza Maksymiana Galeriusza było najkrwawsze.

Wg legendy św. Barbara miała być córką bogatego człowieka, który w mieście sprawował wysoki urząd. Była tak piękną, że o jej rękę ubiegało się wielu najznakomitszych młodzieńców. Barbara jednak odrzucała wszystkie propozycje, gdyż potajemnie, bez wiedzy i woli ojca, przyjęła chrześcijaństwo i złożyła ślub dozgonnej czystości jako oblubienica Chrystusa. Kiedy ojciec dowiedział się o tym, przerażony o swoją posadę i życie, użył wszelkich środków, by córkę zmusić do wyrzeczenia się wiary i ślubu. Zamknął ją w wieży swojego zamku i głodził. Gdy wyczerpał wszystkie środki, sam ją zawlókł przed sędziego i oskarżył. Gdy sędzia skazał "upartą" na śmierć przez ścięcie, katem stał się własny ojciec.

Ikonografia przedstawia św. Barbarę w stroju królowej w koronie dla podkreślenia jej szlachetnego pochodzenia. W ręku trzyma Święta palmę męczeństwa, zwycięstwa lub kielich z Najśw. Sakramentem. Jest bowiem czczona jako patronka dobrej śmierci. Obok niej widnieje wieża, w której Święta miała być zamknięta przez ojca. Wieża ma trzy okienka, które św. Barbarze przypominać miały podstawową prawdę wiary katolickiej o Trójcy Przenajświętszej. Często również widzimy w ręku świętej miecz.